Podstawowym źródłem zasad tworzenia dostępnych cyfrowo stron internetowych są Wytyczne dla dostępności treści internetowych (WCAIG) opracowywane przez grupę roboczą Web Accessibility Initiative (WAI) działającą w ramach konsorcjum World Wide Web (W3C). Były one podstawą dla europejskich oraz krajowych źródeł prawa w obszarze dostępności cyfrowej takich jak Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego oraz jej implementacji do polskiego prawa krajowego w formie ustawy. Wytyczne opracowywane przez WAI były też podstawą powstania normy europejskiej EN 301 549.
Zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy z dnia 04.04.2019 o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz. U. 2019 poz. 848) dostępność cyfrowa strony internetowej i aplikacji mobilnej polega na zapewnieniu ich funkcjonalności, kompatybilności, postrzegalności i zrozumiałości.
Pojęcia te ustawa definiuje następująco:
- 1. Funkcjonalność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiająca użytkownikowi skorzystanie ze wszystkich oferowanych przez nie funkcji.
- 2. Kompatybilność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiająca tej stronie lub aplikacji współpracę z możliwie największą liczbą programów, w tym z narzędziami i programami wspomagającymi osoby niepełnosprawne.
- 3. Postrzegalność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiająca jej odbiór przez użytkownika za pomocą zmysłu słuchu, wzroku lub dotyku.
- 4. Zrozumiałość – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiająca użytkownikowi tych stron i aplikacji zrozumienie treści i sposobu ich prezentacji.
Zgodnie z treścią artykułu pt. „Sposoby wyszukiwania błędów i badania dostępności cyfrowej stron internetowych” zamieszczonym na rządowych stronach portalu gov.pl badanie dostępności może odbywać się z wykorzystaniem następujących metod:
- 1. badanie automatyczne – polega na przetestowaniu strony internetowej poprzez wykorzystanie dedykowanych serwisów internetowych przeprowadzających automatyczne testy,
- 2. badanie eksperckie – kompleksowy audyt strony przez specjalistę ds. dostępności,
- 3. test z użyciem listy kontrolnej GovTech – samodzielne badanie dostępności strony internetowej przy użyciu listy pytań kontrolnych,
- 4. testy z użytkownikami – testy funkcjonalne przeprowadzane przez użytkowników końcowych,
- 5. proste testy – testowanie pojedynczych funkcjonalności pod kątem dostępności,
- 6. metody mieszane – testy oparte na kombinacji połączeń powyższych metod.
Kryteria sukcesu
Dla dokonania oceny, czy strona internetowa spełnia wymogi zgodności z wytycznymi WCAIG twórcy wytycznych stworzyli kryteria sukcesu. Dla dokonania oceny kryterium sukcesu testy automatyczne powinny być połączone z testami dokonywanymi przez ludzi. Treść powinna być testowana przez tych, którzy rozumieją, w jaki sposób osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności korzystają z sieci. Strona zgodna z wytycznymi WCAIG to taka, która nie zawiera treści, które naruszają kryteria sukcesu.
Kryteria te są następujące:
• kryteria na poziomie A – poziom minimalny: kryteria sukcesu muszą być spełnione, w przeciwnym razie niektóre grupy osób nie będą miały w ogóle dostępu do informacji w witrynie,
• kryteria na poziomie AA – poziom zalecany: kryteria sukcesu powinny być spełnione, w przeciwnym razie, niektóre grupy osób będą miały utrudniony dostęp do informacji zawartych w witrynie,
• kryteria na poziomie AAA – poziom komfortowy: kryteria sukcesu warto spełnić, aby w żaden sposób nie utrudniać dostępu do zawartości witryny.